Διαχείριση της απογοήτευσης
“Πλοήγηση στην απογοήτευση: Κατανόηση, διαχείριση και αντιμετώπιση”
Η απογοήτευση είναι ένα παγκόσμιο συναίσθημα που βιώνει ο καθένας κάποια στιγμή στη ζωή του. Είτε προέρχεται από προσωπικές σχέσεις, αποτυχίες σταδιοδρομίας ή ανεκπλήρωτες προσδοκίες, η απογοήτευση μπορεί να αποτελεί ένα μεγάλο βάρος στους ώμους κάποιου. Ωστόσο, είναι σημαντικό να καταλάβουμε τι είναι η απογοήτευση, πώς να τη διαχειριζόμαστε και το πιο σημαντικό, πώς να την ξεπερνάμε. Η ψυχολόγος της ομάδας μας, Γλυκερία Αποστολοπούλου, γράφει γι’ αυτό το δυνατό συναίσθημα που πάρα πολύ συχνά βιώνουν οι αθλητές στα διάφορα στάδια της πορείας τους.
Κατανόηση της απογοήτευσης
Η απογοήτευση εμφανίζεται όταν η πραγματικότητα αποτυγχάνει να ανταποκριθεί στις προσδοκίες ή όταν ένα αναμενόμενο αποτέλεσμα υπολείπεται του αναμενόμενου. Η απογοήτευση είναι ένα δυσφορικό αλλά πολύ σημαντικό συναίσθημα. Όπως όλα μας τα συναισθήματα, εάν την αφουγκραστούμε μπορούμε να πάρουμε πολύτιμες πληροφορίες για το τι έχει να μας πει. Ενδεχομένως κάτι πολύ σημαντικό για εμάς δεν εξελίχθηκε όπως θα θέλαμε. Αυτό μπορεί να συμβεί σε όλους τους σημαντικούς τομείς της ζωής μας όπως στον επαγγελματικό, τον φιλικό, τον ερωτικό, τον οικογενειακό κτλ. Η απογοήτευση ως συναίσθημα συνδυάζεται συχνά με το θυμό, την αγωνία και τη θλίψη, επειδή κάποιες προσδοκίες μας δεν εκπληρώθηκαν. Ωστόσο, η απογοήτευση μπορεί να αποτελέσει και μια πυξίδα των επιθυμιών μας και να αποτελέσει ευκαιρία για να προσαρμόσουμε εκ νέου τους στόχους μας.
Η απογοήτευση ως συναίσθημα απαντάται πολύ συχνά και στον αθλητισμό. Οι αθλητές, όπως όλοι οι άνθρωποι είναι αναμενόμενο μετά από δύσκολους αγώνες ή προπονήσεις να ματαιώνονται, και πολλές φορές η απογοήτευσή τους σε επίπεδο συμπεριφοράς εκδηλώνεται με νεύρα, φωνές, κλάμα, ακόμα και προσβολές. Εδώ χρειάζεται να κάνουμε τον εξής διαχωρισμό: είναι αποδεκτά όλα μας τα συναισθήματα, αλλά όχι όλες οι συμπεριφορές. Επομένως, στόχος μας δεν είναι να μη βιώνουμε απογοήτευση, αλλά να τη διαχειριζόμαστε με υγιείς τρόπους.
Διαχείριση της απογοήτευσης
1. Αναγνωρίστε τα συναισθήματά σας: Μερικοί τρόποι διαχείρισης της απογοήτευσης είναι αρχικά να επιτρέπετε στους εαυτούς σας να βιώνουν αυτό το συναίσθημα και να αναρωτιούνται ποιο είναι το μήνυμα που μεταφέρει αυτό το συναίσθημα; Να προσπαθήσετε παραπάνω; Να πάρετε ένα χρήσιμο μάθημα; Να αναλάβετε την ευθύνη για κάτι που μπορείτε να κάνετε διαφορετικά;
2. Αποδοχή: Αποδεχτείτε ότι οι απογοητεύσεις είναι μέρος της ζωής. Αναγνωρίστε ότι δεν θα πάνε όλα σύμφωνα με το σχέδιο και ότι οι αποτυχίες είναι ευκαιρίες για ανάπτυξη και μάθηση. Ακόμη, να τονίσουμε ότι η καταστολή των συναισθημάτων απογοήτευσης μπορεί να τα επιδεινώσει μακροπρόθεσμα.
3. Αναζητήστε υποστήριξη: Είναι πολύ βοηθητικό είναι να μιλήσετε στους προπονητές και στους συναθλητές σας για αυτά τα συναισθήματα, καθώς και να ζητήσετε υποστήριξη από αγαπημένους σας ανθρώπους ή από ειδικούς ψυχικής υγείας. Το να μοιράζεστε τα συναισθήματά σας με άλλους μπορεί να προσφέρει προοπτική και άνεση σε δύσκολες στιγμές.
4. Εστιάστε στο παρόν: Συγχρόνως, κάθε απογοήτευση είναι και μια πρόκληση να εστιάσετε στα πράγματα για τα οποία νιώθετε ευγνωμοσύνη. Επειδή το μυαλό μας έχει την τάση να σκέφτεται το παρελθόν και το μέλλον, ειδικά όταν βιώνουμε δυσφορία, είναι πολύ βοηθητικό να επαναφέρουμε την προσοχή μας στο τώρα μέσω τεχνικών ενσυνειδητότητας, όπως το να εστιάσουμε στην αναπνοή και τις αισθήσεις μας, μένοντας στο παρόν. Ασχοληθείτε με δραστηριότητες που σας φέρνουν χαρά και πληρότητα.
5. Ασκήστε αυτοφροντίδα: Η αυτοφροντίδα πάντα, όπως την ορίζει ο καθένας, είναι η διαδρομή για τη χαρά και την ψυχική μας ανθεκτικότητα. Οι δυσκολίες είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρώπινης φύσης μας, όπως και όλα τα συναισθήματα, όσο επίπονα και να είναι. Γι αυτό να θυμάστε να σας αγαπάτε και να σας φροντίζετε! Αντιμετωπίστε τον εαυτό σας με την ίδια ευγένεια και κατανόηση που θα προσφέρατε σε έναν φίλο που αντιμετωπίζει παρόμοιες προκλήσεις. Τέλος, πάντα βοηθάει να βάζουμε όρια στον αυστηρό εσωτερικό μας κριτή και να είμαστε ευγενικοί με τους εαυτούς μας, να μας μιλάμε με σεβασμό και να μη μας μαλώνουμε για το τι δεν κάναμε καλά. Άλλωστε η απογοήτευση δίνει χώρο για εξέλιξη!
Ξεπερνώντας την Απογοήτευση στον Αθλητισμό
1. Διατηρήστε την προοπτική σας: Να θυμάστε ότι οι αποτυχίες είναι ένα φυσικό μέρος της πορείας σας ως αθλητές. Αντί να ασχολείστε με τις απώλειες ή τις χαμένες ευκαιρίες, επικεντρωθείτε στα διδάγματα και στην πρόοδο που έχετε σημειώσει. Η επιμονή είναι το κλειδί για να ξεπεράσετε την απογοήτευση. Μείνετε αφοσιωμένοι στους στόχους και τις φιλοδοξίες σας, ακόμα και όταν αντιμετωπίζετε εμπόδια ή αποτυχίες.
2. Μάθετε από από τις εμπειρίες σας: Κάθε απογοήτευση φέρει πολύτιμα μαθήματα. Αφιερώστε χρόνο για να σκεφτείτε τι πήγε στραβά και τι μπορείτε να κάνετε διαφορετικά την επόμενη φορά. Χρησιμοποιήστε την απογοήτευση ως καταλύτη για προσωπική ανάπτυξη και βελτίωση. Χρησιμοποιήστε τις αποτυχίες ως κίνητρο για να προπονηθείτε πιο σκληρά, να βελτιώσετε τις δεξιότητές σας και να γίνετε καλύτερος αθλητής.
3. Επιλέξτε ρεαλιστικούς στόχους: Αν και είναι απαραίτητο να στοχεύετε ψηλά, ο καθορισμός μη ρεαλιστικών προσδοκιών μπορεί να δημιουργήσει το έδαφος για απογοήτευση. Ορίστε συγκεκριμένους (Specific), μετρήσιμους (Measurable), επιτεύξιμους (Αttainable), ρεαλιστικούς (Relevant) και χρονικά προοσδιορισμένους (Time-bound) στόχους (SMART goals) που θα καθοδηγήσουν τις αθλητικές σας προσπάθειες.
4. Ζητήστε υποστήριξη: Στηριχτείτε στους συμπαίκτες σας, στους προπονητές σας και στο δίκτυο υποστήριξής σας σε δύσκολες στιγμές. Το να περιτριγυρίζετε τον εαυτό σας με άτομα που κατανοούν τις απαιτήσεις του αθλητισμού μπορεί να σας προσφέρει ανεκτίμητη ενθάρρυνση και προοπτική.
Συμπερασματικά,
Η απογοήτευση είναι ένα αναπόφευκτο μέρος της ανθρώπινης εμπειρίας, αλλά δεν χρειάζεται να μας καθορίζει. Κατανοώντας, αντιμετωπίζοντας και ξεπερνώντας την απογοήτευση, μπορούμε να βγούμε πιο δυνατοί, πιο ανθεκτικοί και καλύτερα εξοπλισμένοι για να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις της ζωής, τόσο εντός όσο και εκτός γηπέδου. Θυμηθείτε, το θέμα δεν είναι να αποφύγουμε εντελώς την απογοήτευση, αλλά το πώς επιλέγουμε να ανταποκριθούμε σε αυτήν που τελικά διαμορφώνει το ταξίδι μας.
* * *
Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας αν χρειάζεστε τη βοήθεια ενός ειδικού να σας καθοδηγήσει στη διαχείριση τέτοιων συναισθημάτων και να μιλήσετε για τη ψυχική σας υγεία.